Werkbezoek Pastoraal Fonds naar Oekraïne van 3 t/m 12 mei 2018

Dit is het verslag van het werkbezoek van het Pastoraal Fonds aan Oekraïne. De delegatie van het Pastoraal Fonds bestond dit jaar, net als vorig jaar, uit Henk Maat, Jan Lindhout, Ina van Laar, Anne Boer en onze vaste tolk Mária Beuving.
Het doel van het werkbezoek is om alle contactpersonen te ontmoeten en de voortgang van de lopende- en gerealiseerde projecten te bekijken. Onze bezoeken blijken altijd zeer waardevol te zijn en worden in de dorpen in Oekraïne zeer gewaardeerd. Dit jaar is de reis een week later gestart dan andere jaren. Mária Beuving kreeg namelijk op 26 april jl. een koninklijke onderscheiding opgespeld, onder andere voor haar vrijwilligerswerk voor het Pastoraal Fonds.

De heenreis, die op donderdagochtend om 04.00 uur begint, verloopt niet geheel volgens plan. Vanwege een technisch mankement aan de bus, moet de bus in de buurt van Neurenberg worden gerepareerd, waardoor we een extra overnachting moeten inplannen. Nadat wij op vrijdag de hele dag hebben gereden gaan we in Mátézsalka (Hongarije) vlak bij de grens naar Oekraïne overnachten in een plaatselijk pension. De grensovergang op zaterdagochtend van Hongarije – Oekraïne verloopt dit keer heel vlot, een half uurtje. Door het oponthoud moet het begin van ons reisschema wat worden aangepast,  maar verder hebben we de hele week volgens plan kunnen afwerken. Wat daarbij erg mee helpt is het uitzonderlijk mooie weer tijdens ons gehele verblijf.
De mannen kunnen dit keer niet meer bij Jószef slapen, omdat hij zijn huis heeft verkocht. Zij slapen nu bij het gastgezin, Irén en Zoltán en de dames slapen bij de zoon van dit echtpaar, Zoltán en zijn vrouw Rita. Beide gastgezinnen zetten hun beste beentje voor om ons verblijf zo aangenaam mogelijk te laten verlopen.

Na aankomst in Gát, rond het middaguur, hebben we in de namiddag ons gesprek met de kerkenraad van de Reformatorische kerk. Omdat de vergaderzaal van de pastorie wordt opgeknapt zitten we in de kerk. De kerk blijkt onlangs volledig te zijn geschilderd, waarbij helaas ook de muurschilderingen zijn overgeschilderd. Op uit hout gesneden wandborden zijn de muurteksten gelukkig wel overgenomen. ‘s Avonds hebben we een gezamenlijk diner met al onze contactpersonen (in totaal 19 personen).

De volgende dag gaan we met de contactpersonen naar de Karpaten, waar we een gezellige picknick hebben. Voor veel contactpersonen is het eigenlijk het enige uitje wat ze jaarlijks hebben en zijn blij elkaar in ontspannen sfeer te treffen en kunnen zo alle wetenswaardigheden met elkaar delen.

Op maandag rijden voor ons eerste bezoek naar Nagymuzsaly, waar onze contactpersoon Marianna en haar man met ons de twee scholen en de dokterspost bezoeken. Bij de kleuterschool bekijken we de nieuwe kunststof voordeur, de nieuwe boiler en het keukengerei dat met geld van het Pastoraal Fonds is  aangeschaft. Bij de middenschool komen we binnen via het opgeknapte bordes dat ook door het Pastoraal Fonds is gefinancierd. De keuken heeft een grote opknapbeurt ondergaan. Er zijn nieuwe kasten en is keukenapparatuur aangeschaft en de aanrecht voor het afwassen is vernieuwd. We krijgen een rondleiding in de school om te kijken naar eventuele nieuwe projecten zoals de lerarenkamers en een nieuwe vloer in een klaslokaal (een voormalig lokaal waar schietinstructie werd gegeven en waar nog een kluis is voor de geweren waarmee schietoefeningen werden gedaan). Aan de muur prijken nog de posters waarin het een en ander zichtbaar wordt gemaakt. Al het meubilair is groen (en oud)!

Na de middag rijden we door naar Kigyós, waar contactpersoon Eva en haar zoon Ferry ons zullen begeleiden. Buiten bij de kleuterschool is met steun van het Pastoraal Fonds een mooi paviljoen voor de kinderen gebouwd. De kinderen laten ons zien hoe hier gebruik van wordt gemaakt. In de pastorie is met steun van het Pastoraal Fonds een ruimte ingericht met nieuwe toiletten, wasbakken en een douchegelegenheid. Alles ziet er keurig uit.

Dinsdag gaan we op bezoek bij contactpersoon Béla, Vicky en oma Margit in Balaszér.Er zijn in dit dorp naast de diaconale hulp en kledingzendingen geen lopende projecten. Wel wordt  tijdens de rondgang in de kleuterschool de wens geuit om de keuken te renoveren en daarbij eveneens de toegangsdeur en de ramen te vernieuwen  Tijdens het bezoek  treden de kinderen als vanzelfsprekend voor ons op.

Na de middag rijden we door naar Kisbégány, waar we met contactpersoon Kati en haar man István de dokterspost en de kleuterschool bezoeken. Bij de dokterspost zijn de ramen en de buitendeur vervangen door kunststof kozijnen, met geld van het Pastoraal Fonds een nieuw ECG apparaat (ter vervanging van de oude ECG, die ook al door het Pastoraal Fonds is betaald) gekocht, waar ze erg blij mee zijn. Verder is voor de dokter een nieuwe fiets gekocht, betaald met geld wat was ingezameld via de vazen in de Protestantse gemeente in Sassenheim. In de keuken van de kleuterschool zijn met een bijdrage van het Pastoraal Fonds een nieuwe magnetron en nieuwe pannen aangeschaft. Voor op de vloer in de lokalen zijn nieuwe vloerkleden gekocht.
Tijdens de wandeling door het dorp worden we naar de bibliotheek van het dorp gebracht. In eerste instantie zien we een vervallen gebouw met een mooi nieuw dak en een nieuwe kunststof voordeur. Als we om het gebouw heen lopen zien we een groot gapend gat in de muur. In de bibliotheek, die heel keurig is ingericht, maar heel muf ruikt en vochtig aandoet, blijkt voor het gat in de muur een kast te zijn neergezet. Er is geen geld om het gat in de muur dicht te maken! Maar er is wel een heel nieuw dak op het gebouw gemaakt!

Op woensdag gaan we eerst naar een kleuterschool in Nagybégány, die we op verzoek van Kati uit Kisbégány, voor het eerst hebben gesponsord, Hier hebben we eveneens voor de aanschaf van een nieuwe magnetron, nieuwe pannen en een vloerkleed geld gegeven. De school ziet er van binnen goed onderhouden uit.

Daarna rijden door naar Zoltán en Angéla in Csonkapapi. Zoltán is de coördinator van alle kledingzendingen naar Oekraïne, van alle projecten buiten Gát en ook contactpersoon voor de kleuterschool en dokterspost van Csonkapapi.
Bij de kleuterschool is met geld van het Pastoraal Fonds een nieuwe buitenspeelplaats met speelwerktuigen gerealiseerd. Nadat hiervoor de aanvraag was ontvangen, hebben we in onze vergadering besloten het geldbedrag te verhogen. Dat bleek ook goed uit te komen want ze moeten een deel van deze toestellen gewoon op internet bestellen en dan zijn de prijzen (net als bij ons, maar zeker voor hen) hoog!. De kinderen spelen er graag. Natuurlijk zijn er wensen. o.a. een nieuw hok voor het opslaan van hout en de CV installatie moet volgens de voorschriften buiten het gebouw zijn gesitueerd, wat nu niet zo is.

De dokterspost is ongewijzigd. Het geld dat het Pastoraal Fonds heeft toegezegd voor een nieuwe vloer in de kamer van de verloskundige is (nog) niet besteed. Gevraagd naar de reden, blijkt dat ze verwachten dat de ruimtes in de dokterspost van overheidswege worden opgeknapt. Eigenlijk willen ze van ons geld nu iets anders doen, namelijk een betere en toegankelijker entree voor rolstoelgebruikers en slecht ter been zijnde patiënten maken. Ze hebben het zand al, want dat is  al gekocht voor de nieuwe vloer, maar nog niet gebruikt. Vorig jaar hebben ze het ook al over een betere entree gehad, maar hebben hiervoor nooit een aanvraag ingediend. De vloer in de ruimte van de verloskundige had een hogere prioriteit. We hebben daarom (bij het niet uitvoeren van een toegezegde financiering van een project) nogmaals aangegeven wat de werkwijze is van het aanvragen van financiële ondersteuning. In dit verband hebben we gezegd dat sponsoring voor de vloer  wordt ingetrokken (behalve het bedrag voor het zand) en gezegd dat ze met een nieuwe aanvraag moeten komen voor de entree van de rolstoelgebruikers. Hierbij dient weer een duidelijk plan en een  begroting te worden toegevoegd, waarop het Pastoraal Fonds deze aanvraag op de gebruikelijke  wijze in behandeling zal nemen.
Donderdag blijven we de gehele dag in Gát achtereenvolgens bezoeken we de kleuterschool, de burgemeester, de middenschool, de Tafeltje-dek-je keuken en de dokterspost.

De kleuterschool in Gát heeft vier groepen, waar we bij de groep van de oudste kleuters worden getrakteerd op een optreden (wat ze voor Moederdag (6 mei in Oekraïne) ook al hebben opgevoerd). Het geld voor nieuw binnenspeelgoed is wel van het Pastoraal Fonds ontvangen, maar door diverse ontwikkelingen nog niet besteed, zodat we het niet kunnen zien.
In de keuken hebben we het nieuwe keukengerei (pannen etc.) gezien, dat is aangekocht met geld van het Pastoraal Fonds. Tijdens het bezoek wordt de wens geuit  om de muren aan de buitenzijde van de kleuterschool te isoleren, waardoor het binnen ’s winters aangenamer wordt en er stookkosten worden bespaard. Wat het zal gaan kosten is niet bekend.

Met de burgemeester gaan  we zijn grote project, het mortuarium bij de begraafplaats, bekijken. Het gebouw is in zijn ruwe vorm gereed en winddicht. Nu moet het verder zowel binnen als buiten worden afgewerkt. De apparatuur voor de airconditioning  dient nog geïnstalleerd te worden, ook de luifel aan de voorzijde moet  nog worden gebouwd. Verder ontbreekt meubilair, maar ook het geld voor de aanschaf ervan. Het Pastoraal Fonds zal  voor een aanzienlijk deel de kosten op zich nemen, want het is zeer belangrijk voor de gemeente dat een dergelijke voorziening, die praktisch in elk dorp ontbreekt, wordt gerealiseerd. Een grote wens is nog om een waterput te slaan, voor toiletten en besproeiing van de bloemen bij de graven.

Bij de middenschool hebben we twee projecten,  nieuwe laminaatvloeren in secretariaat en lerarenkamer bekeken. Een derde project hebben we aangehouden, omdat dit uit de beschrijving niet duidelijk is geworden en was volgens ons erg duur. Nu het duidelijk is, lijkt het nog steeds vrij duur. We hebben gezegd dat het Pastoraal Fonds zich opnieuw gaat beraden.
Bij de Tafeltje-dek-je keuken, gecoördineerd door ons gastgezin, hebben we de lunch gebruikt.

Door naar de dokterspost. Hier is een project voor nieuwe wand- en vloertegels voor drie praktijkruimtes goedgekeurd. Op de foto’s die we al eerder ontvingen, zagen we dat er vier (!) ruimtes zijn gedaan.  De dokter geeft een toelichting op het gehele project . Gelukkig zien de ruimtes er zeer mooi uit en lijkt het geld goed besteed. Er zijn als bijna vanzelfsprekend weer nieuwe wensen, die we bespreken en we geven aan dat  een aanvraag gedaan  kan worden, maar dat het Pastoraal Fonds uit eindelijk bepaalt of een projectaanvraag wordt gehonoreerd.

Vrijdagochtend vroeg zijn we weer op de gebruikelijke wijze richting het thuisfront afgereisd. Door het Hemelvaart weekend is het vrij rustig op de snelwegen.

Terugkijkend op de reis moet worden geconcludeerd dat de situatie in Oekraïne er voor de mensen niet beter op is geworden, eerder slechter. De hoog opgeleide personen, de ict’ers, de vakmensen en veel de jonge mensen trekken weg naar Hongarije of verder, omdat ze daar betere banen en meer loon kunnen krijgen. De achterblijvers (vaak de ouderen) hebben (te) weinig inkomsten om in hun levensonderhoud te voorzien. Veel kinderen ontbijten niet voordat ze naar school gaan. Het is daardoor erg moeilijk voor de achterblijvers, met name op de scholen, waar de aantallen  leerlingen ook teruglopen.
De kledingtransporten en de diaconale hulp zien de mensen als een geschenk uit de hemel. Het is een klein lichtpuntje in hun donkere en vaak eentonige bestaan.
Daarom is het Pastoraal Fonds heel blij met de steun van al die vrijwilligers in Kringloopwinkel Op Dreef (ca. 165) en de klanten die in deze winkel de goederen kopen.

Leden van het Pastoraal Fonds