Roemenië 2011
Reisverslag Pastoraal Fonds naar Roemenië van 30 september 2011 t/m 4 oktober 2011
De delegatie van het Pastoraal Fonds die deze reis maakt, bestaat uit Henk Maat, Jan Lindhout, Marja Mantel, Astrid Batenburg en als tol gaat Iris Réthy mee.
Op vrijdag 30 september om 10.10 uur vliegt het Pastoraal Fonds richting Roemenië. Na twee uur zien we Boedapest onder ons in de zon liggen en niet veel later staan we veilig en wel met bagage weer op de vaste grond. We vervolgen onze weg naar Tileagd in Roemenië met een huurauto en komen ’s avonds rond 18.30 uur in Tileagd aan. We worden zeer hartelijk door ds. Szoboszlai, István en zijn vrouw Edit ontvangen. In het SassenheimHuis staat de tafel al gedekt en heeft Gisela heerlijk voor ons heeft gekookt.
István en Edit hebben het druk want er moet geoefend worden met de volksdansgroep.
De volksdansgroep bestaat uit een groep jongeren in de leeftijd van rond de 11 tot 23 jaar. Verbazingwekkend hoe kameraadschappelijk deze jonge mensen met elkaar omgaan ondanks het verschil in leeftijd. Het plezier straalt ervan af; geen afgunst of schaamte omdat de één het beter kan dansen dan de ander. Ze leren van elkaar en natuurlijk heeft ook het enthousiasme van István en Edit invloed op de goede onderlinge sfeer. We gaan op tijd naar bed want morgen wacht ons een drukke dag.
Zaterdag 1 oktober leidt István ons rond over het terrein van de parochie. Hij vertelt over de problemen die zijn ontstaan bij het indienen van het plan om het dak van de pastorie te vervangen en de ambtelijke molens die nu zorgen voor het nodige oponthoud. In de kerk wordt nog steeds gewerkt aan het tevoorschijn halen van de fresco’s die achter de pleisterkalk verborgen zijn.
Een tijdrovend en kostbaar werkje maar met een prachtig resultaat. Dan volgt het formele gesprek met hem waarbij het Pastoraal Fonds antwoord probeert te krijgen over allerlei zaken rondom het SassenheimHuis, de kledingverkoop, de opbrengsten uit de landerijen, vakantiebijbelweek en de nieuwe plannen. We gaan vervolgens met Edit naar de lagere school. We bekijken de sportzaal en de school. Edit laat het praktijklokaal zien waarvoor financiële steun bij het Pastoraal Fonds is aangevraagd.
Er volgt in het SassenheimHuis een heerlijke lunch en dan vertrekken we naar de dokterspraktijk van dokter Szilágyi Erzsébet, ook in Tileagd. Zij is erg blij ons weer te zien en vertelt hoe fijn ze het vindt dat door de hulp van het Pastoraal Fonds haar patiënten geholpen kunnen worden. We worden door haar uitgenodigd voor de avondmaaltijd. Dit is een gezellig samenzijn als van oude bekenden, want ook István en Edit schuiven aan met hun kinderen Bogla en István (junior), alsmede András, de zoon van de dokter die zelf ook medicijnen studeert. Het is een fantastische avond waarbij over en weer veel wetenswaardigheden worden uitgewisseld. Hierbij verliezen we het feit niet uit het oog de soms schrijnende leefomstandigheden waarin menigeen in Roemenië moet leven en werken. Vol van alle indrukken die we deze dag hebben opgedaan, wandelen we onder een prachtige sterrenhemel terug en stappen moe en voldaan in bed.
Zondag 2 oktober gaan we na het ontbijt naar de kerk, geen lange wandeling want het SassenheimHuis staat ernaast. We worden welkom geheten en István verrast ons door de schriftlezingen naast het Hongaars ook in het Engels te doen, zo hebben we enig idee waar het over gaat.
Het is de dag van de ouderen in de Reformatorische kerk. Er is die dag met name aandacht voor de ouderen, de 70-plus. De jongeren zingen samen met István en Edit wat liederen en begeleiden zichzelf.
hierbij met twee gitaren, één viool en een keyboard.
Na de dienst worden er handen geschud met oude bekenden en gaan we terug naar het SassenheimHuis. Hier is een lunch verzorgd door de Diaconie vanwege de dag voor de ouderen. Alle ouderen schuiven dus aan tafel, in de grote zaal, om zich te goed te doen aan de lekkernijen die geserveerd worden. Opvallend is dat dit voornamelijk door mannen gebeurd. De dames in het gezelschap sluiten dit samenzijn af met het zingen van liederen uit het liedboek.
Ook wij breken op want wij worden ’s middags verwacht in het Kindertehuis van Annemarie Sadler in Aleşd. Daar aangekomen hangen de jongere kinderen met de hoofden naar buiten en hebben de grootste pret als Jan probeert een speelgoeddier naar binnen te gooien. Uiteindelijk lukt het en kunnen we naar binnen gaan. Hier worden we opgewacht door Annemarie, een krasse tachtigjarige dame die de scepter zwaait over dit Kindertehuis. Vol passie vertelt zij over haar werk en de kinderen., Wij denken dat er zonder haar en haar man geen Kindertehuis zou zijn. We hopen dat ze haar werk nog lang in goede gezondheid mag doen.
Weer terug naar Tileagd waar we een formeel gesprek met de diaconie hebben. Ons wordt duidelijk gemaakt dat het nog niet goed gaat in Roemenië. Het geld is minder waard en alles wordt duurder. Daarom is er ook weer behoefte aan kleding. De kleding kan weer goed worden verkocht, vooral omdat de kwaliteit goed is.
Naderhand nodigen zij ons uit voor een informele barbecue. Het is wederom heerlijk weer en er wordt die avond veel gelachen, lekker gegeten en hier en daar de nodige palinka en wijn gedronken. Maar ook worden er goede gesprekken gevoerd. Het was een mooie dag, een echte zondag!
Op maandag 3 oktober voert onze weg via een mooie tocht door de bergen naar Bilghez. Daar worden wij ontvangen door ds. Ruzsa István en Emma. We hebben met hem een gesprek. Ook dit jaar komt de financiële situatie van de Reformatorische kerk in Bilghez aan de orde. Hierin is al een paar jaar geen verbetering, eerder een verslechtering. Het Pastoraal Fonds kan hiervoor geen financiële oplossing aandragen, wel zal zij waar dat kan, diaconale en pastorale steun aan mensen uit de gemeente geven.
Het is een lang gesprek waardoor we helaas niet de tijd hebben om bij de kleuterschool langs te gaan.
Na een de lunch bij István en Emma maken we een korte wandeling door het dorp en zien dat de walnootbomen weer aardig wat noten zullen gaan opleveren. We proberen er een paar en ze smaken heerlijk! Ook de druiven zijn rijp om geplukt te worden. We hopen op een goede oogst voor deze mensen. Het is tijd om weer terug te rijden naar Tileagd. We nemen na een kop koffie afscheid van István en Emma en rijden daarna weer naar Tileagd.
Onze laatste avondmaaltijd in Tileagd nuttigen we in het gezelschap van István, Edit en de burgemeester en zijn vrouw in het SassenheimHuis. We gaan op tijd naar bed want de volgende dag is het vroeg op.
Dinsdagochtend 4 oktober nemen we al vroeg afscheid van István, Edit en Giséla en bedanken hun nogmaals voor hun gastvrijheid. We spreken de hoop uit elkaar volgend jaar weer te ontmoeten.
We vertrekken naar Ujfehértó in Hongarije. Daar hebben we nog één gesprek voor de boeg met onze lieve vrienden uit de Oekraïne, Péter Zoltán en Bak Zoltán. Het is een blijde ontmoeting en vanuit de twee Zolli’s is er de dankbaarheid dat we de moeite hebben genomen hen te ontmoeten. Ze kunnen hun verhaal kwijt over de problemen die er zijn geweest met de kledingtransporten. Dat lucht hen zichtbaar op.. Op dit moment gaat het weer goed, nu ze helemaal werken volgens de ambtenaren bij de grens.
Dat houdt onder andere in dat alle dozen apart moeten worden gewogen, een bepaald gewicht aan kleding/dozen ter beschikking komt van een contactpersoon en ook wordt geregistreerd. Er mag niets worden verkocht!
We gaan uit elkaar met de wetenschap dat we op elkaar kunnen rekenen. We reizen weer verder naar Boedapest en stijgen ’s avonds om kwart voor zes weer op richting Nederland. Als toetje mogen we genieten van een prachtige zonsondergang en om 21.00 uur zijn we weer in Nederland. Het was een cadeau op zich om dit mee te mogen maken. Ondanks alle armoede en onwil van autoriteiten staan deze mensen zo blijmoedig in het leven, daar kunnen wij nog veel van leren.
Opgesteld door Astrid Batenburg
(voor de eerste keer met het Pastoraal Fonds naar Roemenië)
24 oktober 2011